12 (Oniki) senedir yurdun en kalabalık forumlarından birisine üyeyim. 6 senedir fotoğraf konularında ilgiliyim. Benim gördüğüm kadarı ile forumlar (özellikle o forum tabi) öncelikle tüketiciyi avlamak için kurulmuş bir tezgah gibi. Eğer bir forum asla işin içine organik bir bağ ile bir-iki markayı hiçbir şekilde dahil etmiyorsa bile x marka yada x sistem kullanıcıları yoğunluğu olan forum ise mesela üyeleri için bile “fotoğraf” olayında kişinin zamanını daha çok kaplayıp diğer açılara, alanlara, markalara vs. daha az, dikkatsiz, ilgisiz olmasına sebep olabilir. Bu ekipman kısmı ki çok önemli olan yönü bu değil. Sanırım ki çoğunuzun bildiği bir forumda benim gördüğüm yıllardır marka fanatizmi, üyelerin uydurduğu futbol fanatizmine benzer bir savaş vardır.
Bir yandan savundukları şey hakkında işlerine gelmeyen bilimsel test sonuçları hakkında bir kaynak gördüklerinde “Kullandın mı da konuşuyorsun” diyenler !.. ki bana göre “insan” aklı, zekası, bilim, tarih konularını aşağılamaya çalışarak ne kadar cahil bir halde olduklarını kendi sözleri ile kanıtlamaktadırlar. Neden ? Çünki insan her nesilde Dünya’ya sıfırdan gelmiş gibi insanlık tarihi boyunca edinilmiş kazanımları sıfırdan keşfetmek durumunda değildir. Çünki en önemli icatlardan birisi “YAZI” sayesinde bugün artık 9-10 yaşlarında bir çocuk dahi bir çok şeyi kendisi okuyarak öğrenebilir. Haydi diyelim ki idrak ve anlayış için 15-16 yaşında olması gerekir. Fakat işte forum saptırıcıları böyle bir kavram icat etmiş “Kullanan bilir” ! O ise kullanmayı bilmenin de birkaç seviyesi vardır. Yani her x makinayı kullanan aynı bilgi düzeyinde olamaz. Bu “kullanan bilir” kaymağı o kadar tehlikeli ki bana göre !.. Şöyle anlatayım, bir incelemede stüdyo ortamında 3-5-10 farklı sistem ve marka makina ile çekilen fotoğraflar bize şunu gösterir…
– X kullanıcı bilgi seviyesi %1 yada %99 olsun bu makinayı alır ise (+ bu testte kullanılan lensi) bu makina ile burada görüldüğü kalitede fotoğraf elde edebilir.
Fakat aynı durum “kullanan bilir” konusunda hiç bir tutarlılık gösteremez. Kullanan size-bize bilgi seviyesini ispat etmez çoğu zaman. Yine kullanan bize kişisel ihtiyaçları, beklentileri hakkında da detaylı bilgi vermez. Kullanan çoğu zaman bize görsel kanıt da vermez. Verse de verdiği kanıtlar x,y,z gibi birkaç farklı model ile eşit şartlarda karşılaştırabilip kendi gözlerimiz ile göreceğimiz kanıtlar olamadığından %99 tutarsızdır.
Tabi forumlar yok olsa sanki başka ortamlar sağlam bilgi kaynağı mı ? Asla değil Instagram = like 4 like. E ne anladın orada göreceğin beğeni sayısından. 500pigs = kürsel fotokıytırık gom ! Ben buraları şöyle görüyorum “Beğen, beğendiğini borçlandır ki o da senin bir şeylerini beğenmek zorunluluğu hissetsin” en masumane hali ile bu durum doğuyor. Ayrıca kasten birbirinin fotolarını beğenen ekipler-gruplar olduğu da gerçek. İşin bir diğer yanında markaların + ithalatçıların + satış yapan mağazaların + ve bunların hepsi ile organik maddi çıkar bağı içinde olabilen bireylerin internette her alanda bize yanlı bilgi pompaladığı gerçeği de var.
E hani bütün bunlardan sıyrılıp da insanlar “fotoğraf çekmek” olayının teknik ve sanatsal boyutu ile ilgilenecekti !? Benim gördüğüm o ki her alanda genel kapsamda “sistem” hiçbir bireyin gerçek anlamda bilgili olmasını istememektedir. Böylece sistem içerisinde birey her açıdan kolayca kandırılıp, yönlendirilebilecek (yani manüple edilebilecek) ve dolayısı ile de bireyin yaşam süreci içerisinde sisteme faydalı olduğu verimlilik çağı içerisinde sistem verdiğinden çok bireyi sömürebilecektir.
Kendimden örnek vereyim…
Bir kullanıcı örneği olarak benim önereceğim bir marka/model ürün aldırma ihtimalim var ise ki olabilir… Beni ölçen şey ne ? İnceleme sitesi bana incelemeyi ne gibi araçlar ve koşullarda uyguladığı bilgisini, o testte kullandığı lensi, RAW’ını, her ISO’da çekilmiş örneklerini, dış-iç mekan işlenmemiş örnek fotoğraflarını sunuyor. Ben önerirken size ne sunuyorum ? Benim bilgi ve tecrübe, objektif olup olmama durumumu kanıtlayabildiğim deliller nerede ?
Bana göre sadece bu kadarı ile bile kullanıcı tutarsızlığı %99’dur. Hiç hayatınızda RAW’larını da paylaşan bir kullanıcı gördünüz mü ? Belki 2-3 tane olabilir. Peki kaç tane öneri yapan kullanıcının önerdiği makinayı 1,2,3 makina ile aynı ortamda aynı şartlarda karşılaştırdığı fotoğrafları gördünüz ? Ben 1 tane biliyorum da 2’inci 3’üncü kişi deseniz yok. Kullanıcıların %99’u ellerinde o an olmayan, önceki kullandıkları makinaya göre şu an ellerindekini kıyaslayarak kişisel görüşlerini bildirir. Bir azınlığın elinde 2 gövde vardır onlar da yine böyle stüdyo ortamında oturup da aynı şartlarda çoğu karşılaştırmaz günlük kullanımlarından yola çıkarak öneri yapar. Burada da çok yüksek oranda kişisel zevk etkili olur.
Kullanıcıyı ölçen şey mesela 500pigs olabilir mi !? Başka bir yer yada, facebook’taki instagramdaki takipçi sayısı-beğeni sayısı !? Üstelik buralarda paylaştıkları fotoğraflarının işlenip işlenmediği, hangi lenslerle çekildiği vs. bilgileri, paylaşılan fotoğrafın çözünürlüğü ?! Bilmem siz o döneme denk geldiniz mi, bu ülkede bir dönem forumlarda troller millete 500 liralık d-slr like’ları 1.500-2.000 liralardan o biçim yerleştirdiler. O süreçte mesela Nikon D5100, D5200, Canon 600D, 650D alanların çoğu halen çatır çatır kullanıyor bu makinalarını vs. Fakat siz hiç bir tane d-slr like fotoğrafçısı çok güzel fotoğraflar paylaşana denk geliyor musunuz ?
Şunu diyebiliriz tabi “Tanıdık, bilindik arkadaşlar vardır onlara sorarız. Onların bilgi, tecrübe ve objektifliğine güveniriz” ama bu insanları herkes bulamayabiliyor. Üstelik çevresel, toplumsal, sosyal işte ne derseniz deyin etkenler nedeni ile zaten önyargılı, koşullanmış olarak gelen birisini avlamak çok daha kolay oluyor. Ben bu durumdan söz ediyorum. Yoksa benim güvenilir bulduğum 15-20 kişi olayı değil. Daha 3-5 gün evvel birisi bana forumda şöyle bir ifadede bulundu “Zamanında ben de d-slr like’ları babamın malı gibi savunurdum. Sonra bir d-slr aldım kit lensi müthiş bir şeymiş gibi savundum” gibi bir şeyler dedi. işte kendisi düşmüş tuzağa almış bir GujiKilm 30x zumlu falan. Zihniyeti hiç değişemiş satın aldığı şeyi iyi diye savunmuş ve halen de öyle yaptığını söylüyor ! Sonra da artık nasıl oldu ise şimdi ifadelerine göre de almış bir prime lens vs. ona göre aldığın ekipmanın ne derece iyi olduğuna göre senin fotoğraf çekme yeteneğin sınırlıdır. Aslına bakılır ise benim gördüğüm kişi hiçbir ilerleme kayıt etememiş. Sadece parasını kullanmış ve ekipmanın sunduklarının sonuçlarını almış. Şimdi sorsa biri bu vatandaşa acaba misal Canon 70D + okkalı da birkaç lensi var diye güvenilir bir kullanıcı yorumu mu alacak ? “Tecrübe” bile “sadece çok şey yaşamış olmak” değildir. Bence tecrübe “Ne yaşadın ise, nasıl yaşadın ise onu bilerek-görerek, hazmederek yaşamış olmaktır”.